بیماری هایی مانند فشار خون بالا، دیابت، بیماری عروق کرونر یا نارسایی قلبی، می توانند بر سلامت قلب تاثیر بگذارند. در صورت ابتلا به هر یک از این موارد، بهتر است از عارضه دیگری که می تواند بر سلامت قلب شما اثرگذار باشد نیز آگاه شوید: کم خونی ناشی از فقر آهن.
کم خونی ناشی از فقر آهن یا آنمی زمانی ایجاد می شود که بدن، آهن کافی برای تولید گلبول های قرمز نداشته باشد. گلبول های قرمز، مسئول اکسیژن رسانی به تمام نقاط بدن هستند. این بیماری، به ویژه در کشور های در حال توسعه و در میان زنان در سنین باروری، رایج است؛ اما شواهد اخیر نشان می دهد که کم خونی ناشی از فقر آهن، در میان افراد مبتلا به بیماری های قلبی، شایع تر می باشد.
با این که کم خونی ناشی از فقر آهن، ممکن است سبب تشدید یا حتی ایجاد بیماری های قلبی گردد، اما تشخیص و درمان به موقع آن، معمولاً می تواند هر گونه آسیب ایجاد شده توسط این عارضه را جبران کند. در این مقاله، به بررسی رابطه کم خونی و فشار خون بالا و تاثیر فقر آهن بر سلامت قلب می پردازیم.
علائم کم خونی ناشی از فقر آهن
علائم کم خونی فقر آهن به دلیل ناکافی بودن اکسیژن در بافت های بدن ایجاد می گردد. مسئله اصلی در این مورد، عرضه و تقاضا است. خستگی، شایع ترین علامت کم خونی فقر آهن می باشد که در حدود ۹۰ درصد از افراد مبتلا به این عارضه گزارش شده است. سایر علائم رایج این بیماری شامل سرگیجه، غش و عدم هوشیاری و همچنین تمایل به خوردن چیزهای غیرطبیعی مانند خاک یا گچ (عارضه پیکا) می باشند.
رابطه کم خونی و فشار خون بالا چگونه است؟
پایین بودن سطح هموگلوبین منجر به افزایش فعالیت قلب در هر دقیقه می گردد. این امر سبب افزایش خون رسانی برای برآوردن نیاز بافت های مختلف بدن به اکسیژن است. به همین دلیل، ضربان قلب و اختلاف بین فشار خون سیستولیک و دیاستولیک نیز افزایش خواهد یافت. این امر ممکن است به عنوان افزایش فشار خون سیستولیک در نظر گرفته شود.
آیا کم خونی باعث فشار خون بالا میشود؟
برخی از مطالعات نشان داده اند که میزان هموگلوبین (Hb) موجود در بدن با فشار خون مرتبط است. با افزایش هموگلوبین موجود در خون، ممکن است فشار خون سیستولیک و دیاستولیک افزایش یابند.
نتایج این مطالعات نشان می دهد که سطح هموگلوبین موجود در بدن، با فشار خون سیستولیک و دیاستولیک در افراد سالم ارتباط مثبت دارد. اثرات ناشی از این امر، در بررسی های بین فردی و درون فردی ثابت بوده است.
پایین بودن سطح هموگلوبین و در نتیجه کم خونی می تواند باعث افزایش فشار خون شود؛ زیرا درون دو شریان کاروتید موجود در گردن، گیرنده هایی وجود دارد که میزان اکسیژنی را که در واحد حجم در دقیقه به مغز می رسد، اندازه گیری می کند. اکسیژن، توسط گلبول های قرمز خون منتقل می گردد. کمبود هموگلوبین به معنای کاهش ظرفیت حمل اکسیژن می باشد.
ارتباط کم خونی با سلامت قلب
در اغلب موارد، کم خونی یا پایین بودن میزان هموگلوبین موجود در خون، با بیماری های قلبی مرتبط می باشد، زیرا قلب، برای پمپاژ خون و اکسیژن بیشتر در بدن، مجبور است سخت تر کار کند. ارتباط بین کمبود آهن و سلامت قلب، برای مدت زیادی ناشناخته بود؛ اما مطالعات انجام گرفته در سال های اخیر، تا حدودی این رابطه را روشن کرده است.
در مواردی که فرد به کم خونی شدید مبتلا باشد، قلب کمبود گلبول‌های قرمز خون را با افزایش سرعت پمپاژ خون جبران می کند، وضعیتی که به آن تاکی کاردی می گویند. این امر می تواند خون رسانی به بافت های بدن را بهبود بخشد؛ اما با گذشت زمان، ممکن است منجر به بزرگ شدن قلب و در نهایت بروز نارسایی قلبی شود. در این حالت، قلب دیگر نمی تواند خون کافی برای رفع نیاز های بدن را پمپاژ نماید.
علائم نارسایی قلبی می تواند شامل احتباس مایعات، تنگی نفس، ضعف و افت شدید فشار خون باشد. نارسایی قلبی ناشی از کم خونی شدید، یک عارضه نسبتاً نادر می باشد؛ اما در افراد با سابقه ابتلا به بیماری های قلبی، حتی موارد خفیف تر کم خونی ناشی از فقر آهن نیز می تواند منجر به بروز علائم قابل توجهی در قلب، مانند تنگی نفس یا آنژین صدری (درد قفسه سینه)، شود.
همه چیز به سازگاری هر بیمار با این نوع از استرس ها بستگی دارد. در افراد با سابقه ابتلا به بیماری هایی مانند پر فشار خونی (هایپرتنشن) یا بیماری عروق کرونر، سازگاری بدن نسبت به استرس ناشی از کم خونی کاهش می یابد.
کم خونی شدید چگونه بر فشار خون تأثیر می گذارد؟
کم خونی شدید باعث کاهش سریع فشار خون می شود. هنگامی که کم خونی شدید باشد یا به سرعت ایجاد گردد، علائم آن نیز جدی تر خواهد بود؛ زیرا بدن نمی تواند خود را با کاهش سریع فشار خون و اکسیژنی که به سلول ها می رسد، سازگار کند. این امر، در صورتی که به سرعت تحت درمان قرار نگیرد، می تواند منجر به ایجاد شوک و حتی مرگ شود.
دکتر حسین دباغیان متخصص قلب و عروق – کلینیک قلب سلامت
امید
چهارشنبه ۲۲ دی ۰( 2 سال پیش)
تعداد بازدید:
مشاهده پرسش
