درد قفسه سینه یکی از شایع ترین علائم مرتبط با حملات اضطرابی یا پانیک است که از آنها به عنوان دردهای قلبی عصبی یاد می شود. درد قلب ناشی از استرس می تواند منشأ قلبی یا غیر قلبی داشته باشد.اختلال پانیک یک بیماری روانی شایع است که از هر ۱۰۰ نفر، ۱ تا ۴ نفر را تحت تاثیر قرار می دهد. دوره های مکرر اضطراب به همراه نگرانی مداوم یا تغییرات رفتاری، ممکن است منجر به علائمی همچون درد قلب شود. دردهای قلبی در حدود ۲۰ تا ۷۰ درصد حملات پانیک وجود دارند.
روش های درمانی و داروهای مختلفی برای کاهش درد قفسه سینه ناشی از اضطراب در دسترس است. در این مقاله در مورد علل و درمان قلب درد عصبی صحبت می کنیم.
علت قلب درد عصبی چیست؟
عوامل مختلفی در ایجاد قلب درد عصبی نقش دارند که به دو گروه علل قلبی و یا غیر قلبی تقسیم می شوند. در درد قلب ناشی از استرس که علل قلبی دارد، خون رسانی به قلب کاهش می یابد که به آن اسپاسم کرونری یا ایسکمی گفته می شود. اما درد قفسه سینه ناشی از علل غیر قلبی، ممکن است از سیستم های اسکلتی عضلانی، مری و یا سایر اندام های نامرتبط به قلب، نشات بگیرد.
برخی علل درد قلب ناشی از استرس عبارتند از:
علل غیر قلبی
در این حالت منشا درد قلب سینه ممکن است سیستم اسکلتی عضلانی یا مری باشد. همچنین ممکن است ناشی از هایپرونتیلیشن (تنفس سریع و عمیق) باشد که ممکن است باعث کشیدگی یا اسپاسم (گرفتگی) عضلات بین دنده ای شود. همچنین، اضطراب ممکن است منجر به اختلال حرکتی مری و اسپاسم مری شود که این امر نیز یکی از دلایل درد قفسه سینه است.
علل قلبی
قلب درد عصبی می تواند به دلیل تاثیر مکانیسم های مربوط به اضطراب بر روی قلب ایجاد شود. این درد همچنین ممکن است ناشی از تحریکات عصبی خود مختار به همراه تاثیر هایپرونتیلیشن باشد. این عوامل ممکن است باعث انقباض عضلات دیواره شریان های کرونری (اسپاسم عروق کرونر) شوند. شریان های کرونری خونرسانی به عضله قلب را بر عهده دارند.
اسپاسم عروق کرونر می تواند منجر به کاهش خونرسانی به قلب و در نتیجه کمبود اکسیژن در عضله قلب شود و به دنبال کاهش اکسیژن رسانی به قلب، درد قلب ایجاد می شود. علاوه بر این، اضطراب می تواند در افرادی که سابقه بیماری قلبی دارند، درد قفسه سینه را تشدید کند. زیرا اضطراب باعث افزایش ضربان قلب و افزایش فشار خون می شود و در نتیجه، قلب به اکسیژن بیشتری نیاز دارد.
ایسکمی عروق خونی کوچک: فعالیت بیش از حد دستگاه عصبی سمپاتیک در زمان اضطراب می تواند باعث انقباض عروق کوچک قلب شود. حملات پانیک، استرس و هایپرونتیلیشن ممکن است منجر به تغییرات میکروواسکولار (ایسکمی عروق کوچک) و قلب درد عصبی شود.
همچنین اختلال هراس و حملات پانیک ممکن است باعث ایسکمی عضله قلب شود. زیرا در طول این حملات، عملکرد قلب و سیستم تنفسی تغییر می کند که این امر به دنبال افزایش تحریک دستگاه عصبی سمپاتیک اتفاق می افتد. ایسکمی قلب نیز باعث درد و اضطراب بیشتر می شود و این اتفاق در یک چرخه معیوب تکرار می شود.
درد قلب ناشی از استرس چگونه از حمله قلبی تشخیص داده می شود؟
تفاوت دردهای قلبی در این دو حالت، به سختی تشخیص داده می شود. با این حال، برخی از علائم زیر ممکن است به تشخیص علت قلب درد کمک کند:
- درد قلب به دلیل حمله قلبی ناشی از فشار جسمی است، اما قلب درد عصبی به دنبال اضطراب ایجاد می شود و می تواند در حالت استراحت نیز رخ دهد.
- درد قلب ناشی از حمله قلبی طی چند دقیقه افزایش می یابد یا ثابت باقی می ماند. اما قلب درد عصبی می تواند با فشار دادن بر روی ناحیه دردناک شروع شده و یا تشدید شود.
- درد قلب ناشی از استرس ماهیتی تیز و تیر کشنده دارد و در ناحیه کوچکی احساس می شود. اما درد ناشی از حمله قلبی به صورت احساس فشار، گرفتگی یا درد مداوم تجربه می شود.
- درد قفسه سینه ناشی از حمله قلبی ممکن است به بازوها، کمر، شانه ها، گردن، گلو یا فک منتشر شود.
درمان قلب درد عصبی
قلب درد عصبی یک بیماری قابل درمان است. تشخیص صحیح برای شناسایی علت دقیق درد قلب اهمیت زیادی دارد. پزشک با توجه به شرح حال بیمار و معاینات فیزیکی مختلف، علت درد قلب را تشخیص می دهد.
برای درمان درد قلب ناشی از استرس ممکن است از برخی درمان های دارویی و همچنین روان درمانی استفاده شود:
– داروهای مهارکننده انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) و بنزودیازپین ها دو گروه از داروهای مورد استفاده برای درمان حملات پانیک هستند. این داروها بسیار موثر بوده و در افرادی که به طور مکرر دچار حملات پانیک می شوند، مورد استفاده قرار می گیرند. اما در بیمارانی که الکل یا مواد مخدر مصرف می کنند، بنزودیازپین ها معمولا تجویز نمی شوند.
– تکنیک های مختلف روان درمانی مانند گفتار درمانی و به ویژه درمان شناختی رفتاری (CBT)، برای درمان قلب درد عصبی مفید هستند.
درمان درد قلب ناشی از استرس با روش های خانگی
بعد از تشخیص صحیح، تغییرات سبک زندگی و درمان های خانگی زیر می توانند برای درمان درد قفسه سینه ناشی از اضطراب استفاده شوند:
– تنفس عمیق: این کار می تواند اثر آرام بخشی برای بدن و ذهن داشته باشد. این تکنیک به طبیعی شدن ضربان قلب نیز کمک می کند. برای این کار ابتدا به مدت ۱۰ ثانیه عمل دم را انجام دهید، آن را به مدت یک ثانیه نگه دارید و سپس دوباره به مدت ۱۰ ثانیه بازدم کنید تا درد قفسه سینه کاهش یابد.
– تکنیک های آرام سازی ذهن: برخی راهکارهای ساده مانند منحرف کردن ذهن به اتفاقات یا مکان های خوشایند می تواند اضطراب را کاهش دهد. این روش می تواند به کاهش علائم اختلال پانیک مثل قلب درد عصبی کمک کند. بیمار باید بداند که درد قلب ناشی از استرس یک وضعیت خطرناک و کشنده نیست. خوش بین بودن و حفظ آرامش و خونسردی می تواند به تسکین درد قلب کمک کند.
– حفظ سلامت کلی بدن: ورزش منظم، مدیریت استرس با استفاده از تکنیک های مناسب و استراتژی های مقابله موثر، خواب کافی و داشتن یک رژیم غذایی سالم و متعادل نیز می تواند از بازگشت مجدد علائم حمله پانیک مانند قلب درد عصبی جلوگیری کند. اجتناب از مصرف بیش از حد کافئین، سیگار و الکل نیز اهمیت زیادی دارد. زیرا این موارد ممکن است اضطراب را تشدید کنند.
دکتر حسین دباغیان متخصص قلب و عروق – کلینیک قلب سلامت