تنگی نفس و تپش قلب در بسیاری از مشکلات سلامتی همچون اضطراب و حمله هراس وجود دارند. تندی ضربان قلب و تنگی نفس می توانند بیانگر ابتلا به مشکلات جدی تری از جمله ضربان های غیر طبیعی و سریع قلب باشند. در صورت نگرانی، مراجعه به پزشک بهترین اقدام است.
در این مقاله، قصد داریم در مورد عوامل و راه درمان تپش قلب و تنگی نفس صحبت کنیم. این مطلب می تواند راهنمایی مفید برای افرادی که درگیر این مشکل هستند، باشد. اما به هیچ عنوان جایگزین تشخیص پزشک نبوده و مشکلات متعدد دیگری نیز می توانند با این علائم همراه باشند.
عوامل ایجاد تپش قلب و تنگی نفس
اختلال هراس یا پانیک
اختلال هراس، احساسی ناگهانی از ترس است که بدون هشدار قبلی بروز می دهد. این حملات می توانند در هر زمان از جمله خواب اتفاق افتند. افرادی که حمله هراس را تجربه می کنند، ممکن است ابتلا به حمله قلبی یا فرا رسیدن مرگ را تصور کنند. ترسی که بیمار احساس می کند، متناسب با آن موقعیت نبوده و ممکن است بدون ارتباط با اتفاقات پیرامون باشد. اغلب افراد مبتلا به حملات هراس چندین مورد از علائم زیر را تجربه می کنند:
- ضربان شدید قلب
- غش کردن
- گیجی
- بی حسی یا سوزن شدن دست و پا
- لرز
- درد قفسه سینه
- احساس از دست دادن کنترل
اضطراب
اضطراب به احساس هراس یا ترسی گفته می شود که با علائمی همچون مشکل در تمرکز، سردرد، مشکلات خواب، تحریک پذیری، تپش قلب و تنگی نفس همراه است. اختلالات اضطرابی، بیماری هایی جدی هستند که تقریبا ۱۹ میلیون نفر از جامعه آمریکا را تحت تاثیر قرار می دهند. درمان اضطراب می تواند شامل مصرف دارو و روان درمانی باشد.
فلوتر دهلیزی
فلوتر دهلیزی، یک مشکل در دهلیز قلب است. در فلوتر دهلیزی، دهلیز در اثر یک ناهنجاری در سیستم الکتریکی قلب به صورت مداوم و سریع تپش می کند. فلوتر دهلیزی یک نوع آریتمی قلبی است که به دلیل بروز آسان عوارض، می تواند خطرناک باشد. علائم و نشانه های فلوتر دهلیزی شامل غش کردن، تپش قلب و تنگی نفس خفیف و خستگی می شوند.
در حالی که علت دقیق فلوتر دهلیزی کاملا مشخص نیست اما این مشکل اغلب به وضعیت سلامت، بیماری ها، رژیم غذایی، بی تحرکی و مصرف بیش از حد الکل ارتباط دارد. فلوتر دهلیزی از طریق معاینه فیزیکی، سابقه پزشکی و اره مانند بودن الگوی نوار قلب تشخیص داده می شود.
آریتمی قلب
آریتمی به ضربان غیر طبیعی قلب گفته می شود. در آریتمی ها، ضربان قلب به صورت نامنظم، بسیار سریع، بسیار کند یا زود هنگام خواهد بود. کاردیومیوپاتی یک مشکل جدی است که پمپاژ خون به سرتاسر بدن را برای عضله قلب دشوار می کند.
این بیماری انواع مختلفی داشته و به عوامل مختلفی رخ می دهد. حمله قلبی، دیابت و درمان سرطان از جمله این عوامل هستند. علت ابتلا به کاردیومیوپاتی می تواند با اضافه وزن، مصرف بیش از حد الکل و فشار خون بالا ارتباط داشته باشد. در برخی موارد، علت بروز کاردیومیوپاتی ناشناخته است.
مطلب مرتبط: روش های تشخیص آریتمی قلب
راه درمان تپش قلب و تنگی نفس چیست؟
۱- از تکنیک های ایجاد آرامش استفاده کنید
استرس می تواند سبب بروز یا تشدید تپش قلب و تنگی نفس شود. علت این پدیده به اوج رسیدن مقدار هورمون آدرنالین در اثر هیجان و استرس است. برای به دست آوردن ضربان قلب نرمال، مدیریت استرس از طریق ریلکسیشن می تواند مفید باشد. از جمله این تکنیک ها می توان مدیتیشن، تای چی و یوگا را نام برد. در حالی که به صورت چهار زانو نشسته اید، با حفظ آرامش هوا را از راه بینی فرو برده و از دهان به بیرون دهید. این تمرین تا رسیدن به احساس آرامش باید تکرار شود.
۲- آب بنوشید
کم آبی بدن می تواند سبب بروز تپش قلب شود. خون به دلیل داشتن آب، در هنگام کم آبی بدن غلیظ شده و قلب نیز برای پمپاژ آن باید سخت تر تپش کند. در این وضعیت، ضربان قلب افزایش یافته و احتمالا به تپش قلب منجر می شود. افزایش ضربان قلب را اغلب می توان با نوشیدن یک لیوان آب برطرف کرد. در صورت مشاهده تیرگی ادرار، جهت پیشگیری از بروز تپش قلب به نوشیدن مایعات بیشتری نیاز است.
۳- احیای تعادل الکترولیت ها
الکترولیت ها به هدایت پیام های الکتریکی در سرتاسر بدن کمک می کنند. پیام های الکتریکی جهت حفظ عملکرد مناسب قلب ضروری هستند. موارد زیر از جمله الکترولیت هایی هستند که برای سلامت قلب مفید به شمار می روند:
- پتاسیم
- کلسیم
- منیزیم
- سدیم
یکی از راه های درمان تپش قلب و تنگی نفس ایجاد تعادل در الکترولیت های بدن است. اغلب این الکترولیت ها به مقدار کافی از مواد غذایی به دست می آیند. آووکادو، موز، سیب زمینی شیرین و اسفناج از جمله منابع غنی پتاسیم هستند.
جهت افزایش مصرف کلسیم باید سبزیجات برگ دار تیره و محصولات لبنی مصرف کرد. این نوع سبزیجات، ماهی ها و آجیل ها منابعی غنی از منیزیم هستند. اغلب افراد سدیم مورد نیاز خود را از طریق غذا های بسته بندی شده همچون گوشت های بسته ای یا سوپ های کنسرو شده به دست می آورند.
۴- از محرک ها دوری کنید
برخی مواد خوراکی می توانند فرد را در معرض ابتلا به تپش قلب و تنگی نفس قرار دهند. حذف کردن این مواد از روتین روزانه علائم را کاهش داده یا به طور کامل رفع می کند. نمونه های زیر از جمله این خوراکی ها هستند:
- مواد خوراکی و نوشیدنی های کافئین دار
- ماریجوانا یا محصولات تنباکو
- مصرف بیش از حد الکل
- برخی دارو های سرما خوردگی و ضد سرفه
- سرکوب کننده های اشتها
- دارو های درمان بیماری های روانی
- دارو های ضد فشار خون بالا
- دارو های غیر قانونی همچون کوکائین و مت آمفتامین
۵- روش های دیگر درمان تپش قلب و تنگی نفس
در بسیاری از موارد تپش قلب و تنگی نفس، نیازی به درمان نیست. در عوض، افراد باید به زمان ابتلا به تپش قلب و اجتناب از فعالیت ها، خوراکی ها و هر گونه محرک تپش قلب توجه کنند. یادداشت شرایط خود در هنگام دچار شدن به تپش قلب می تواند در شناسایی محرک ها موثر باشد. این اطلاعات می توانند در زمینه تشخیص مناسب تر و ارائه یک برنامه درمانی بهتر به پزشک کمک کنند.
در صورتی که پزشک وجود یکی از عوامل ابتلا به تپش قلب و تنگی نفس را شناسایی کند، درمان مناسب را به بیمار ارائه خواهد داد. برای مثال، در صورتی که تست های تشخیصی بیانگر ابتلای فرد به یک مشکل قلبی باشند، پزشک نسبت به ارائه یک برنامه درمانی در آن زمینه اقدام خواهد کرد. گزینه های درمانی بیماری های قلبی شامل مصرف دارو، جراحی یا کاشت دستگاه هایی همچون ضربان ساز می شوند.
دکتر حسین دباغیان متخصص قلب و عروق – کلینیک قلب سلامت
