بزرگ شدن قلب یا کاردیومگالی، به وضعیتی گفته می شود که در نتیجه افزایش فعالیت قلب به دلیل استرس، عفونت یا بیماری ایجاد می گردد. قلب، معمولاً به اندازه یک مشت است، اما این توانایی را دارد که برای برآوردن خواسته های بدن، مثلا در دوران بارداری، انجام ورزش های سنگین و ابتلا به بیماری های قلبی، بزرگ شود.
بزرگ شدن قلب را می توان به کمک تصویربرداری قفسه سینه با اشعه ایکس تشخیص داد، اما راه های بهتری هم برای تشخیص آن وجود دارد. تصویربرداری قفسه سینه با اشعه ایکس می تواند هشداری درمورد بزرگ شدن قلب، برای پزشک باشد؛ اما برای تایید تشخیص و تشخیص نهایی به تست های تخصصی تری مانند اکوکاردیوگرام، MRI یا سی تی اسکن قلبی نیاز است.
یکی از سوالات افرادی که با این عارضه درگیر هستند این است که آیا بزرگ شدن قلب باعث مرگ میشود؟ در این مقاله به این سوال پاسخ می دهیم.
نشانه های بزرگ شدن قلب
علائم بزرگ شدن قلب، بسیار متنوع بوده و تا حد زیادی به علت اصلی بروز آن بستگی دارد.
علائم رایج
برخی از شایع ترین علائم بزرگ شدن قلب، عبارتند از:
- تنگی نفس در هنگام فعالیت یا استراحت، ارتوپنه (تنگی نفس در حالت خوابیده) و تنگی نفس شبانه پاروکسیسمال (شدید)
- تورم، که به آن ادم نیز گفته می شود، در دست، پا و شکم
- کوفتگی یا خستگی شدید
- کاهش استقامت در ورزش
- تپش قلب
- سبکی سر
- سنکوپ یا غش
- درد قفسه سینه (آنژین)
- حالت تهوع
- سیری زودهنگام
علائم نادر
علائم بزرگ شدن قلب، همیشه قابل مشاهده نیست یا ممکن است با بیماری های دیگری اشتباه گرفته شود. برخی از علائم نادر این عارضه، به ویژه درصورت تشدید شرایط و ایجاد نارسایی قلبی، شامل موارد زیر است:
- تنگی نفس هنگام دراز کشیدن (ارتوپنه)
- سرفه، به خصوص هنگام دراز کشیدن
- ایجاد آریتمی جدید یا بی نظمی ضربان قلب
- نفخ شکم
- درد قفسه سینه یا درد در بازوها و پاها به دلیل لخته شدن خون
آیا بزرگ شدن قلب خطر مرگ دارد؟
بله، آسیب دیدگی عضلات قلبی می تواند سبب رکود جریان خون، آریتمی و حتی مرگ شود. عوارض ایجاد شده در این حالت، غالبا ناشی از کاردیومیوپاتی اتساعی است که به نازک شدن دیواره بطن ها برای افزایش اندازه قلب گفته می شود.
بطن ها، بخش عمده نیروی پمپاژ قلب را تولید می کنند. هنگامی که این حفره های تحتانی توانایی انقباض خود را از دست بدهند، قادر به پمپاژ خون کافی برای برآوردن نیازهای بدن نخواهند بود، که این امر می تواند منجر به بروز موارد زیر شود:
لخته شدن خون:
کاهش جریان خود در افراد مبتلا به کاردیومگالی، آن ها را در معرض خطر لخته شدن خون قرار می دهد. تشکیل لخته های خونی، نه تنها مانع جریان یافتن خون می گردد، بلکه خطر ابتلا به حمله قلبی یا سکته مغزی را افزایش می دهد، به ویژه اگر این خطر، به دلیل وجود برخی شرایط زمینه ای مانند سابقه دیابت، فشار خون بالا یا بیماری عروق کرونر در فردی بالاتر از حد نرمال باشد.
ایست قلبی و مرگ ناگهانی:
ایست قلبی یکی از اتفاقاتی است که در آن بزرگ شدن قلب باعث مرگ میشود. این بیماری می تواند با ایجاد اختلال در سیستم الکتریکی قلب، سبب بروز ایست قلبی شود و گاهی اوقات مرگ ناگهانی شود.
نارسایی قلبی:
به بزرگ شدن قلب، تا حدی که توانایی پمپاژ خون در سراسر بدن را از دست بدهد، نارسایی قلبی گفته می شود. در صورت برگشت مایع به داخل ریه ها، نارسایی قلبی در واقع می تواند منجر به بروز مشکلات ریوی، ادم و تنگی نفس گردد.
سوفل قلبی:
بزرگ شدن قلب، می تواند آناتومی طبیعی آن را تغییر داده و سبب بروز اختلال در بسته شدن مناسب دریچه ها گردد؛ در این حالت، خون در هنگام پمپاژ به عقب برگشته و صدایی ایجاد می کند که یک متخصص قلب می تواند به کمک استتوسکوپ آن را بشنود. با اینکه سوفل های قلبی گاهی خوش خیم هستند، اما می توانند نشانه ی یک نارسایی قلبی قریب الوقوع باشند و بنابراین باید به دقت تحت نظر قرار گیرند.
چه عواملی باعث ایست قلبی ناشی از بزرگ شدن قلب می شود؟
عوامل زیادی می توانند خطر بروز ایست قلبی و مرگ ناگهانی بر اثر بزرگ شدن قلب را در افراد افزایش دهند.
دو عامل خطر اصلی برای این وضعیت عبارتند از:
– سابقه بروز حمله قلبی (۷۵ درصد موارد SCD با سابقه بروز حمله قلبی مرتبط است). خطر ابتلا به SCD در شش ماه اول پس از حمله قلبی بیشتر است.
– بیماری عروق کرونر (۸۰ درصد موارد SCD با این بیماری مرتبط است). عوامل خطر در ابتلا به بیماری عروق کرونر شامل سیگار کشیدن، سابقه خانوادگی بیماری قلبی عروقی، کلسترول بالا یا بزرگ شدن قلب است.
چه موقع به پزشک متخصص مراجعه کنیم؟
یادگیری علائم قابل توجه و مهم در افراد مبتلا به بزرگی قلب، نه تنها در فهم بهتر شرایط کمک کننده است، بلکه می تواند نجات دهنده زندگی فرد نیز باشد. در علم پزشکی، جمله “زمان، نجات دهنده بافت است” یعنی هرچه کمک موردنیاز خود را زودتر دریافت کنید، احتمال بروز عوارض تهدید کننده حیات نیز کمتر می گردد (بافت قلبی کمتری آسیب می بیند).
در موارد زیر به اورژانس مراجعه کنید
در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر فوراً به پزشک مراجعه کنید:
- درد شدید قفسه سینه
- تنگی نفس
- داشتن سرگیجه یا غش کردن
- کشیدگی درد یا ناراحتی موجود در شانه به سمت بازوها، پشت، گردن یا معده
اگر دیابت، فشار خون بالا یا سابقه خانوادگی ابتلا به بیماری قلبی دارید، بهتر است به طور منظم به پزشک عمومی و متخصص قلب مراجعه کنید تا وجود هرگونه تغییر احتمالی در ساختار و عملکرد قلب را بررسی نمایند.
کلام آخر
خطر ابتلا به بزرگ شدن قلب، در صورت ابتلا به هر بیماری که با افزایش بار فعالیت قلب همراه باشد، افزایش می یابد. بزرگ شدن قلب معمولاً در نتیجه بیماری یا مشکلات سلامتی ایجاد می شود، اما اگر کوتاه مدت بوده و سپس بتواند به اندازه طبیعی خود بازگردد، احتمالاً توضیح ساده تری مانند بارداری یا سابقه انجام ورزش شدید، برای ایجاد آن وجود دارد.
بزرگ شدن قلب ممکن است نشانه ابتلا به یک بیماری تهدید کننده حیات باشد، بنابراین در صورت مشاهده هر یک از علائم فوق و یا داشتن سابقه خانوادگی ابتلا به بیماری یا مشکلات قلبی و ریوی، با یک پزشک متخصص تماس بگیرید.
اگر عوامل دیگری مانند سابقه حمله قلبی و بیماری عروق کرونر وجود داشته باشد، احتمال اینکه بزرگ شدن قلب باعث مرگ شود بیشتر است.
بزرگ شدن قلب، همچنین ممکن است به طور غیر معمول، نتیجه سازگاری طبیعی قلب در افرادی باشد که به طور منظم ورزش میکنند.
تشخیص زودهنگام و مدیریت علل اصلی بزرگ شدن قلب، می تواند پیش آگهی شما را بهبود بخشیده و به داشتن قلبی سالم در طول زندگی کمک نماید.
دکتر حسین دباغیان متخصص قلب و عروق – کلینیک قلب سلامت
مینا
دوشنبه ۴ بهمن ۰( 2 سال پیش)
تعداد بازدید:
مشاهده پرسش
