با اینکه تعدادی از مطالعات در مورد دارو برای درمان و یا پیشگیری از بیماری کرونا مورد بررسی قرار گرفته اند، اما درمان قطعی برای این بیماری هنوز مشخص نشده است. یکی از داروهایی که برای افراد مبتلا به ویروس کرونا به صورت تجربی تجویز می شود، قرص فاویپیراویر است.
این دارو که اغلب در دوزهای بالا تجویز می شود، می تواند عوارضی برای سلامت بدن و به خصوص قلب ایجاد کند. در این مطلب، در مورد این دارو و عوارض های جانبی اش صحبت می کنیم.
داروی فاویپیراویر چیست؟
فاویپیراویر، یک داروی ضد ویروس می باشد که برای درمان ویروس مقاوم آنفولانزا در ژاپن تولید گردید. نام بیوشیمیایی آن ۶-fluoro-3-hydroxy-2-pyrazinecarboxamid، و نام عمومی آن Abigan یا Avigan است. فاویپیراویر، یک آنالوگ اصلاح شده پیرازین (آنالوگ پورین نوکلئوزید یا مشتقی از پیرازین کربوکسامید) می باشد که در ابتدا، برای درمان گونه ای از آنفولانزا که به درمان های اسلتامیویر و زانامیویر مقاوم بودند، استفاده می شد.
اثرگذاری فاویپیراویر در درمان تب خونریزی دهنده ویروسی (ابولا) و ویروس لاسا نیز مورد بررسی قرار گرفته است. این دارو در ژاپن برای درمان آنفولانزا نوع A و B تولید شده و فقط برای استفاده در ژاپن مورد تأیید قرار گرفته است. تحقیقات فعلی، بر اثرگذاری این دارو در درمان سایر عفونت های ویروسی مانند کروناویروس جدید (SARS-CoV-2) متمرکز اند.
موارد مصرف فاویپیراویر
- درمان ویروس های آنفولانزا نوع A و B
- درمان ویروس ابولا (در حال آزمایش)
- درمان تب زرد (در آزمایش)
- درمان ویروس Nipah (در حال آزمایش)
دوز مصرف فاویپیراویر در بزرگسالان
در حال حاضر، اثرگذاری قرص فاویپیراویر برای استفاده در درمان بیماری کرونا تحت بررسی است. اطلاعاتی که امروزه از ایمنی و اثربخشی این دارو در دسترس قرار دارد، محدود می باشد؛ با این حال، اطلاعات اولیه تعیین دوز، بر اساس شواهد منتشر شده موجود و آزمایشات بالینی در حال انجام، ارائه شده است. در صورت امکان، درمان باید به عنوان بخشی از کارآزمایی بالینی انجام گیرد.
دوز مطلوب و مدت زمان مصرف این دارو هنوز مشخص نیست، و داده های موجود در این مورد محدود است. با این حال، دوز پیشنهادی شامل ۱.۶ گرم به صورت روزانه دو بار، برای روز اول، و سپس ۶۰۰ میلی گرم روزانه دو بار، به مدت ۷ تا ۱۴ روز می باشد. برخی از بازارهای بین المللی برای COVID-19 خفیف تا متوسط، دوز ۱.۸ گرم را به صورت روزی دو بار برای روز اول، و سپس ۸۰۰ میلی گرم روزی دو بار، به مدت ۱۴ روز را مورد مطالعه و تأیید قرار داده اند.
عوارض فاویپیراویر چیست؟
عوارض جانبی فاویپیراویر، با توجه به بروشور دارویی این محصول آورده شده و سایر منابع مورد استفاده، در مقابل هر عارضه ذکر شده است.
- کاهش وزن بدن
- استفراغ
- کاهش فعالیت های تحرکی
- کاهش تولید گلبول های قرمز خون
- افزایش عملکرد کبد مانند تولید آسپارتات آمینوترانسفراز، آلکالین فسفاتاز، آلانین آمینوترانسفراز و آلبومین تام
- افزایش واکوئولیزاسیون در سلول های کبدی
- این دارو تراتوژن است، یعنی می تواند باعث بروز نقایص مادرزادی در جنین شود؛ بنابراین باید از مصرف آن در دوران بارداری اجتناب نمود.
به طور کلی در صورت مصرف قرص فاویپیراویر ممکن است عوارض زیر را تجربه کنید:
- قلب و عروق: درد قفسه سینه
- غدد درون ریز و متابولیک: هایپراوریسمی
- دستگاه گوارش: کاهش اشتها، اسهال، تهوع، استفراغ
- هماتولوژی و انکولوژی: کاهش نوتروفیل ها
- کبدی: آسیب کبدی، افزایش ترانس آمینازهای سرمی
عوارض فاویپیراویر بر قلب
در میان داروهایی که برای بیماران کرونایی تجویز می شوند، کلروکین، هیدروکسی کلروکین، فاویپیراویر، لوپیناویر/ ریتوناویر و ماکرولیدها می توانند باعث طولانی شدن QT و بروز TdP شوند.
علاوه بر این، کلروکین و هیدروکسی کلروکین، به طور مستقیم عملکرد میوکارد را سرکوب می کنند و می توانند سبب ایجاد بلوک قلبی شوند. هر دو دارو، به عنوان عامل بروز مستقیم مسمومیت قلبی، توسط انجمن قلب آمریکا معرفی شده اند.
دکتر حسین دباغیان متخصص قلب و عروق – کلینیک قلب سلامت
