اکوکاردیوگرافی قلب یا اکوی قلب یک روش برای تشخیص بیماری های قلبی است که در آن طراحی گرافیکی حرکات قلب اتفاق می افتد. در طول تست اکو، سونوگرافی (امواج صوتی با فرکانس بالا) با استفاده از یک پروب دستی قرار گرفته بر روی قفسه سینه، تصاویری از دریچه ها و دهلیزهای قلب ایجاد می کند و به پزشک کمک می کند که عمل پمپاژ قلب را بررسی کند. اکو قلب اغلب با سونوگرافی داپلر و داپلر رنگی ترکیب می شود تا جریان خون را در دریچه های قلب ارزیابی کند.
اکوی قلب چیست؟
اکوی قلب در واقع نوی سونوگرافی از قلب است که در آن نحوه حرکات قلب مشاهده و بررسی می شود. تست اکو کاردیو گرافی قلب با استفاده از دستگاه اکوکاردیوگرام انجام شده و انواع بیماری های قلبی مانند بیماری دریچه های قلب، آریتمی و … را مشخص می کند.
کاربرد اکو رنگی قلب چیست؟
اکو رنگی قلب برای انجام موارد زیر استفاده می شود:
- ارزیابی عملکرد کلی قلب
- تشخیص انواع بیماری های قلبی همچون بیماری دریچه ، بیماری میوکاردی، بیماری پریکاردی، آندوکاردیت عفونی، توده های قلبی و و بیماری قلبی مادرزادی
- پیگیری پیشرفت بیماری دریچه قلب در گذر زمان
- ارزیابی اثربخشی درمان دارویی یا جراحی
اکو قلب چگونه انجام میشود؟
– پیش از تست اکو قلب، پزشک شما روند تست را اعم از عوارض احتمالی، به طور مفصل توضیح خواهد داد، شما می توانید سؤالات خود را از او بپرسید.
– اکوی قلب در آزمایشگاه اکوکاردیوگرافی انجام خواهد شد. آزمایشگاه توسط یک پزشک متخصص نظارت می شود.
– به شما یک گان بیمارستانی برای پوشیدن داده خواهد شد و از شما خواسته می شود که لباس خود را از کمر به بالا دربیاورید.
– یک پزشک قلب، سه الکترود (پچ های کوچک ، تخت و چسبنده) را بر روی قفسه سینه شما قرار می دهد. الکترودها به یک مانیتور الکتروکاردیوگراف ( EKG) که فعالیت الکتریکی قلب شما را در طول آزمایش به تصویر می کشد، متصل هستند.
– پزشک از شما می خواهد روی تخت اکو بر پهلوی چپ قرار بگیرید، سپس یک پروب را (که مبدل امواج صوتی ست) بر روی چندین ناحیه قفسه سینه قرار می دهد. پروب، مقداری ژل بر روی نقطه ی انتهایی خود دارد که به پوست شما آسیبی نمی رساند. این ژل کمک می کند که تصاویر واضح تری ایجاد شود.
– صداها بخشی از سیگنال داپلر می باشند. شما ممکن است صداهایی را در طول این رویکرد بشنوید.
– در طول تست، ممکن است چندین بار از شما خواسته شود که وضعیت خود را تغییر دهید تا سونولوژیست بتواند از نواحی مختلف قلب عکس های بیشتری بگیرد. همچنین ممکن است از شما درخواست شود که نفس خود را در سینه حبس کنید.
نحوه اکو قلب زنان
نحوه انجام اکو قلب زنان تفاوت خاصی با مردان ندارد. زنان نیز همان مراحلی که پیش تر توضیح دادیم برای تست اکو طی می کنند. تنها ملاحظات زنان این است که لباس راحت برای روز انجام تست اکوی قلب بپوشند زیرا باید تمام لباس های بالاتنه خود را در بیاورند. همچنین، بهتر است همراه خود زیورالات قیمتی نداشته باشند، زیرا برای انجام تست باید آنها را نیز در بیاورند.
انواع اکو قلب
تمام اکوکاردیوگرام ها از امواج صوتی فرکانس بالا (فراصوت) برای ایجاد تصاویر ویدیویی از قلب شما استفاده می کنند. اما دو نوع روش مختلف برای گرفتن تصاویر وجود دارند که پزشکان اغلب از آن، به عنوان اکو یاد می کنند. در ادامه انواع اکو قلب را شرح داده ایم.
اکوکاردیوگرافی TTE
اکثر تست های اکو قلب با حرکت دادن پروب سونوگرافی بر روی قفسه سینه یا ناحیه اطراف آن انجام می شوند. این نوع اکوکاردیوگرافی، ترانس توراسیک (TTE) یا اکو از راه سینه نامیده می شود .
اکوکاردیوگرافی از طریق مری (TEE)
پروب سونوگرافی همچنین می تواند روی یک ابزار نازک انعطاف پذیر قرار بگیرد و از طریق مری هدایت شود (لوله ای که غذا را از دهان به شکم میرساند). مری درست پشت قلب قرار دارد، بنابراین امواج صوتی نمی توانند از طریق پوست، عضلات، استخوان و بافت قفسه سینه عبور کنند.
این روش اکوی قلب، ترانس ازوفاژیال، یا اکو از راه مری نامیده می شود (TEE)، و نگاه دقیق تری را به اجزای مختلف قلب و دریچه های آن همچون دریچه ی میترال می اندازد.
این نقطه دید، همچنین برای شناسایی لخته های خون در قلب بهتر می باشد. پیش از این رویکرد، داروی بی حسی در پشت گلو اسپری می شود و نیز تزریق درون وریدی داروها برای آرامبخشی و خواب آلودگی بیمار صورت می گیرد.
اکوکاردیوگرافی دو بعدی
اکوکاردیوگرام های استاندارد، دوبعدی یا ۲D هستند؛ آنها یک نمای مخروطی را بر روی مانیتور کامپیوتر ایجاد می کنند. این تست ها ، حرکت ساختارهای قلب را نشان می دهند و پزشکان را قادرمی سازد، ساختارهارا به موقع ارزیابی کنند. اکوکاردیوگرافی سه بعدی یا ۳D ، جزئیات بیشتری را از ساختارهای قلب با نمای بیشتری از دریچه های قلب فراهم می کنند و با هر ضربان قلب باز و بسته می شوند. هر دو آنها هم با روش TTE و هم با TEE انجام می شوند.
اکوکاردیوگرافی سه بعدی
اکو قلب سه بعدی می تواند به متخصص قلب کمک کند که تصمیم بگیرد چه روش های خاصی برای جایگزینی دریچه امکان پذیر است. این تست همچنین می تواند شدت نقص قلبی را ارزیابی کند که در دریچه هایی پایینی قلب (بطن هایی) که نمی توانند به طور مؤثر پمپاژ شوند، رخ می دهد. به علاوه، تست اکو قلب سه بعدی، به تعیین بیماری های مادرزادی قلب کمک می کند.
اکو داپلر رنگی قلب
زمانی که متخصصان قلب می خواهند جریان خون را از طریق دهلیزها و دریچه های قلب ارزیابی کنند، از تکنیکی به نام اکوکاردیوگرافی داپلر استفاده می کنند. این روش با اندازه گیری امواج صوتی انعکاس شده از اجسام متحرک – در این مورد سلولهای خونی قرمز- عمل می کند. تست داپلر رنگی از یک کامپیوتر برای تغییر امواج صوتی به رنگ های مختلف استفاده می کند که سرعت و جهت جریان خون را در زمان واقعی نشان می دهد.
قیمت اکوی قلب
اکو قلب در کلینیک قلب سلامت توسط پزشکان متخصص و مجرب و با دستگاه های پیشرفته و دقیق انجام می شود. قیمت اکوی قلب در این کلینیک ۳۵۰ هزار تومان می باشد.
سوالات متداول درباره اکوکاردیوگرافی قلب
۱- انجام تست اکوکاردیوگرافی قلب چقدر طول میکشد؟
انجام این تست تقریباً ۴۰ دقیقه طول می کشد. پس از انجام تست، شما باید لباس بپوشید و می توانید به خانه بروید و یا به دیگر برنامه های خود برسید.
۲- در طول انجام اکو قلب چه احساسی خواهم داشت؟
شما هیچ احساس ناراحتی خاصی را در طول تست تجربه نخواهید کرد. ممکن است از ژل پروب دستگاه سونوگرافی روی پوست خود احساس خنکی کنید، و فشار اندکی ناشی از حرکت پروب روی قفسه سینه خود احساس کنید.
۳- آیا می توانم در روز تست اکوی قلب چیزی بخورم یا بنوشم؟
بله، در روز تست، همانند روزهای معمول غذا و مایعات مصرف کنید.
۴- در روز تست اکوکاردیوگرافی چه لباسی باید بپوشم؟
شما می توانید هرچیزی که دوست دارید بپوشید. قبل از آزمایش لباس گان بیمارستان را باید بپوشید. لطفا وسایل گران قیمت همراه خود نیاورید و تا حد امکان لباس راحت بپوشید.
۵- آیا باید داروهای خود را در روز تست مصرف کنم؟
تمام داروهای خود را طبق تجویز پزشک در زمان های مشخص خود مصرف کنید.
۶- چطور به نتایج اکو قلب دست پیدا خواهم کرد؟
پس از اینکه متخصص قلب، تست اکوکاردیوگرافی شما را مرور کرد، نتایج در مدارک پزشکی الکترونیکی شما ثبت خواهند شد. پزشک شما به نتایج دسترسی پیدا خواهد کرد و در مورد آن با شما صحبت می کند.
دکتر حسین دباغیان متخصص قلب و عروق – کلینیک قلب سلامت