از آنجایی که داروهای زیادی برای کنترل فشار خون وجود دارد، تجویز داروهای مناسب برای یک بیمار ممکن است نیاز به آزمون و خطا داشته باشد. اگر داروهای تجویز شده برای کنترل فشار خون بالا موثر نباشند، پزشک ابتدا علل احتمالی را بررسی می کند. پایین نیامدن فشار خون با قرص معمولا تنها یک علت ندارد، بلکه عوامل مختلفی در آن نقش دارند که در این مقاله به آنها می پردازیم.
دلایل پایین نیامدن فشار خون با قرص
در صورتی که فشار خون شما با داروهایی که پزشک برایتان تجویز کرده است پایین نمی آید، علت های زیر را بررسی کنید. شاید دلیل این موضوع نامناسب بودن دارو نباشد و دلیل دیگری وجود داشته باشد.
ممکن است دچار سندرم روپوش سفید شده باشید
ممکن است فشار خون شما در محیط خانه و یا فضاهای دیگر در محدوده نرمال قرار داشته باشد اما زمانی که به پزشک، کلینیک و یا بیمارستان مراجعه می کنید، مضطرب و نگران باشید و به دنبال آن، فشار خون شما افزایش پیدا کند. در نتیجه، ممکن است پزشک به اشتباه تشخیص دهد که شما به طور کلی فشار خون بالا دارید.
برای جلوگیری از از این اتفاق می توانید زودتر در کلینیک یا مطب پزشک حاضر شوید و در اتاق انتظار، چند نفس عمیق بکشید تا کمی آرام شوید. می توانید نحوه کنترل اضطراب خود را تمرین کنید. انجمن قلب آمریکا توصیه می کند قبل از اندازه گیری فشار خون، حداقل پنج دقیقه آرام بنشینید. اگر فکر می کنید تنها در زمان مراجعه به پزشک دچار افزایش فشار خون می شوید، در این مورد با پزشک خود صحبت کنید.
عدم مصرف صحیح دارو یا تداخل با داروهای دیگر
معمولا افرادی که داروهای زیادی مصرف می کنند، ممکن است گاهی اوقات مصرف داروهای خود را فراموش کنند و یا داروها را به طور صحیح و در زمان صحیح مصرف نکنند. همچنین، برخی داروها ممکن است با داروهای کنترل فشار خون تداخل داشته باشند، از جمله داروهای مسکن (NSAIDs)، قرص های ضد بارداری و داروهای ضد احتقان بینی. به همین دلیل، بهتر است همه ی داروهای مصرفی خود، از جمله داروهای بدون نسخه و ویتامین ها را به پزشک نشان دهید.
وجود خطا در اندازه گیری فشار خون
گاهی اوقات، افراد در خانه فشار خون خود را به طور صحیح اندازه گیری نمی کنند. می توانید دستگاه فشارسنج خانگی خود را به پزشک نشان دهید تا از عملکرد صحیح آن مطمئن شوید. کاف دستگاه فشار سنج باید برای بازوی شما مناسب باشد.
برای اندازه گیری فشار خون خود در منزل، ابتدا به مدت پنج دقیقه بنشینید تا بدن شما کاملا در حالت آرامش قرار بگیرد. سپس، بهتر است پشت خود را به جایی تکیه داده و پاهایتان را بر روی زمین قرار دهید. بازوی شما باید در جایی هم سطح با قلب قرار داشته باشد تا فشار خون به طور دقیق اندازه گیری شود. ممکن است نحوه اندازه گیری فشار خون صحیح باشد، اما در خواندن آن دچار اشتباه شوید.
در بیمارستان و یا مطب پزشک نیز ممکن است فشار خون به درستی اندازه گیری نشود. گاهی اوقات پزشک برای اندازه گیری دقیق تر، فشار خون را چند مرتبه به طور متوالی و به فاصله یک دقیقه با استفاده از دستگاه فشارسنج خودکار اندازه گیری می کند و میانگین اعداد به دست آمده را در نظر می گیرد.
خوردن غذا و خوراکی های بالا برنده فشار خون
پزشکان اغلب رژیم غذایی کم نمک را به بیماران مبتلا به فشار خون بالا توصیه می کنند. رژیم غذایی این افراد باید شامل میوه ها و سبزیجات تازه، غلات کامل و پروتئین های بدون چربی باشد. همچنین، سدیم مصرفی نباید بیشتر از ۱.۵ گرم در روز باشد.
می توانید در مورد رژیم غذایی که برای شما مناسب است، با پزشک خود مشورت کنید. ممکن است در غذای خود از نمک زیادی استفاده نکنید، اما از غذاهای فرآوری شده و یا کنسرو شده استفاده کنید که حاوی مقادیر زیادی سدیم هستند.
اضافه وزن یا کشیدن سیگار
برای کاهش فشار خون بالا می توانید وزن خود را کاهش دهید، فعالیت بدنی بیشتری داشته باشید و از سیگار کشیدن و نوشیدن الکل اجتناب کنید. رعایت این موارد به طور کلی خطر بیماری های قلبی عروقی را کاهش می دهد.
وجود بیماری های دیگر که باعث فشار خون بالا می شوند
برخی مشکلات از جمله بیماری های قلبی عروقی، مشکلات هورمونی، مشکلات غده تیروئید و بیماری آپنه انسدادی خواب (OSA) می تواند بر فشار خون کنترل نشده تأثیر بگذارد. به همین دلیل، ممکن است پزشک انجام برخی آزمایشات را برای بررسی وجود این مشکلات، در خواست بدهد.
نکاتی برای افزایش اثرگذاری داروها و کنترل فشار خون بالا
اقدامات زیر را برای کنترل فشار خون بالا انجام دهید تا داروهایی که مصرف می کنید نیز اثر بهتری داشته باشند:
- داروهای فشار خون را طبق دستور پزشک، به طور صحیح و در زمان مقرر مصرف کنید.
- اگر داروهای تجویز شده، عوارض جانبی ناخوشایندی برای شما ایجاد می کند، می توانید با پزشک خود در مورد داروهای جایگزین صحبت کنید. اما مصرف آن را قطع نکنید.
- رژیم غذایی کم نمک (کمتر از ۲ گرم در روز) و سرشار از میوه ها، سبزیجات، غلات کامل و پروتئین بدون چربی داشته باشید.
- به طور منظم ورزش کنید. اما اگر مدت زیادی از فعالیت بدنی شما گذشته است، ابتدا با پزشک خود مشورت کنید. می توانید به صورت تدریجی فعالیت خود را افزایش دهید.
- مصرف غذاهای فرآوری شده را محدود کنید. این مواد غذایی معمولا حاوی مقادیر بالای سدیم هستند.
- از مصرف الکل و سیگار کشیدن خودداری کنید.
- نحوه اندازه گیری صحیح فشار خون در خانه را یاد بگیرید و حداقل سالی یک بار دستگاه فشارسنج خود را از نظر کارکرد صحیح، بررسی کنید.
دکتر حسین دباغیان متخصص قلب و عروق – کلینیک قلب سلامت