بیماری قلبی و سایر مشکلات قلبی شایع است اما به این معنی نیست که باید دست روی دست بگذارید و شاهد تحلیل رفتن سلامت جسمانی خود باشید. تشخیص مشکل قلبی و کنترل آن با آزمایشات پیشرفته اولین قدم برای بهبود سلامتی هنگام بروز مشکل قلبی است.
سلامت قلب از طریق روش هایی نظیر تست ورزش، اکو و غیره سنجیده می شود. با اینکه تمام آزمایشات قلب هدف تشخیص و ارزیابی مشکلات احتمالی را دنبال می کنند، هر یک به منظور خاصی انجام می شوند. در ادامه، به این سوال که برای تشخیص بیماری های قلبی اکو بهتر است یا تست ورزش پاسخ می دهیم.
تست اکو دو بعدی چیست؟
اول از همه، مسئول آزمایشگاه یا پزشک قبل از انجام اکو یا تست استرس باید دلیل اجرای آن را بداند. بنابراین، اطلاعات بالینی در آمادگی برای انجام این آزمایشات بسیار مهم است. اکو درواقع همان سونوگرافی قلب است. تفاوت این روش با سونوگرافی شکم در این است که از پروب متفاوت استفاده می کند اما دستگاه هردو یکسان است.
اکو نارسایی عضله قلب، ظرفیت پمپاژ، مشکلات مربوط به دریچه و هرگونه نارسایی مادرزادی مثل سوراخ بودن قلب را که ممکن است تا الآن به دلیل نبود علامت تشخیص داده نشده باشد، نشان می دهد.
تست ورزش قلب چیست؟
برای انجام این تست، روی تردمیل می دوید و همزمان، تصویر اکو روی کامپیوتر مانیتور می شود. لازم است ظرف مدت ۸ تا ۱۰ دقیقه به تدریج سرعت راه رفتن را بالا ببرید، البته مدت زمان آزمایش بسته به پارامترهای مختلف بالینی توسط پزشک تعیین می شود. هدف از این آزمایش، تشخیص میزان ظرفیت ورزش کردن نیست بلکه میزان فشاری را می سنجد که قلب می تواند آن را تحمل کند. اگر رگ های قلب مسدود باشد، وضعیت اکو تغییر می کند.
بنابراین، حتما باید قبل از تست استرس، معاینه بالینی یا اکو دوبعدی انجام شود. اکو هیچ عوارضی ندارد چون با اشعه انجام نمی شود. تست استرس با کمی خطر بروز اتفاقات نابهنگام مثل حمله قلبی حین انجام تست یا بلافاصله بعد از آن همراه است به همین خاطر پزشک حتما باید حین انجام تست حضور داشته باشد.
مقایسه اکو و تست ورزش قلب
تست اکو
– مدت زمان: 45 تا ۶۰ دقیقه
– روش اجرا: متخصص روی قفسه سینه ژل می مالد و به آرامی با پروب فشار وارد می کند تا از قلب در حال تپش و گردش خون تصویر یا فیلم سونوگرافی بگیرد
– در اکو موارد زیر تشخیص داده می شود:
- اندازه و عملکرد بطن راست و چپ (دهلیزهای پمپاژ)
- نارسایی دریچه (نشت) و استنوز (تنگی مجرا)
- نارسایی مادرزادی قلب (ناهنجاری ساختاری از بدو تولد)
- ناهنجاری فشار درون قلب
- تجمع غیرعادی مایع در غشای خارجی قلب
تست ورزش
– مدت زمان: 30 تا ۶۰ دقیقه
– روش اجرا: درحالی که با سرعت های مختلف روی تردمیل می دوید، به صورت مداوم نوار قلب گرفته می شود تا از رسیدن جریان خون کافی به قلب اطمینان حاصل شود
– در تست استرس ورزش موارد زیر تشخیص داده می شود:
- علامت عدم رسیدن خون کافی به ماهیچه قلب حین ورزش که نشان می دهد یکی از عروق مسدود است
- ضربان قلب، فشار خون و ریتم قلب حین ورزش
- میزان تناسب بدن در مقایسه با سایر همسالان
انجام همزمان اکو و تست ورزش
اگر بخواهیم بعد از ورزش تصویر قلب را در حال پمپاژ ببینیم، اکو استرس انجام می دهیم. ابتدا، اکو معمولی انجام می شود تا تصویر قلب در حالت استراحت مشاهده شود. سپس، با راه رفتن روی تردمیل یا رکاب زدن، تست استرس انجام می شود. در مرحله سوم، فورا به تخت معاینه برمی گردید تا دوباره اکو گرفته شود و تصویر قلب با ضربات سریع تر دیده شود.
دکتر حسین دباغیان متخصص قلب و عروق – کلینیک قلب سلامت