بروز مشکلات تنفسی بعد از عمل جراحی بای پس عروق کرونر (CABG) دلایل متعددی دارد و تنگی نفس بعد از پیوند عروق کرونر بسیار شایع است. در این مقاله علل تنگی نفس بعد از عمل قلب باز و روش های درمان آن را شرح می دهیم.
علت تنگی نفس بعد از عمل قلب باز چیست؟
آتلکتازی
یکی از علت های بروز تنگی نفس بعد از عمل قلب باز، آتلکتازی (جمع شدن و روی هم خوابیدن کیسه های هوایی در ریه ها) و تجمع مایعات درون ریه و یا اطراف آن می باشد. اغلب بیماران بعد از عمل جراحی بای پس عروق کرونر، این مشکلات را دارند. معمولا افراد بعد از عمل جراحی به دلیل دردی که دارند، تنفس سطحی داشته و این امر می تواند منجر به آتلکتازی شود.
تجمع مایعات در اطراف قلب
این مورد کمیاب تر است اما می تواند باعث تنگی نفس بعد از عمل قلب باز شود.
آمبولی ریه
آمبولی ریه یا لخته شدن خون یکی از اتفاقاتی است که ممکن است بعد از جراحی قلب باز بیفتد و در این صورت، مشکلات تنفسی و تنگی نفس برای برای فرد ایجاد می کند.
همچین بخوانید: برای جلوگیری از آمبولی ریه چه باید کرد؟
اضطراب
اضطراب نیز می تواند یکی از علل احتمالی بروز مشکلات تنفسی پس از عمل جراحی بای پس عروق کرونر باشد. به ویژه در صورتی که موارد ذکر شده قبلی رد شده باشد.
درمان تنگی نفس بعد از عمل قلب باز
درمان آتلکتازی بعد از عمل قلب باز
آتلکتازی با پیاده روی، تنفس عمیق و سرفه کردن بهبود پیدا می کند. همچنین ممکن است پزشک استفاده از اسپیرومتری تشویقی را توصیه کند. همه ی افرادی که بعد از عمل جراحی نیاز به استراحت طولانی مدت در بستر دارند، از جمله بیمارانی که جراحی بای پس عروق کرونر داشته اند، می توانند از این دستگاه استفاده کنند.
این دستگاه به باز شدن ریه ها هنگام تنفس کمک می کند که این امر خود از بروز مشکلات تنفسی و پنومونی (ذات الریه یا عفونت ریه ها) جلوگیری می کند.
نحوه استفاده از دستگاه اسپیرومتر:
برای استفاده از این دستگاه، بیمار سری مخصوص را در دهان خود قرار داده و به آرامی و تا حد ممکن در آن می دمد. سپس دستگاه مقدار عددی هوای دمیده شده را نشان می دهد. سرفه کردن نیز باعث عملکرد بهتر ریه ها می شود.
درمان با سرفه کردن
در بیماران بای پس عروق کرونر، سرفه کردن می تواند به تنفس آن ها کمک نموده و از بروز هرگونه مشکل تنفسی جلوگیری کند. اگرچه ممکن است این بیماران همچنان دچار مشکلات تنفسی شوند.
درمان با داروهای ادرار آور
استفاده از داروهای دیورتیک یا ادرارآور نیز برون ده ادراری را افزایش داده و به دفع مایعات جمع شده در ریه ها کمک می کند. همچنین، ممکن است بیمار، به دنبال جراحی بای پس عروق کرونر، به نارسایی کلیوی نیز دچار شود که در این صورت نمی تواند از داروهای دیورتیک استفاده کند. زیرا این داروها برای افزایش برون ده ادراری به کلیه ها فشار می آورند.
درمان با داروهای رقیق کننده خون
در برخی موارد بسیار نادر که آمبولی ریه یا لخته خون در ریه ها منجر به تنگی نفس می شود، باید لخته خون با داروهای رقیق کننده برطرف شود. در این صورت پزشک داروهای رقیق کننده خون را برای درمان تنگی نفس تجویز می کند.
تخلیه مایعات جمع شده در ریه
با گذشت زمان، تجمع مایعات در ریه ها برطرف شده و عملکرد ریه ها بهبود می یابد. با این حال، در برخی از بیماران بای پس عروق کرونر، ممکن است حجم مایعات جمع شده در ریه ها زیاد بوده و تنفس فرد را بسیار دشوار کند. گاهی اوقات، مایعات جمع شده در ریه ها باید با استفاده از یک کاتتر تخلیه شود.
تخلیه مایعات جمع شده در اطراف قلب
همچنین به ندرت ممکن است تجمع مایعات در اطراف قلب منجر به تنگی نفس شود که در این صورت نیز مایعات تجمع یافته نیاز به تخلیه شدن دارد.
دکتر حسین دباغیان متخصص قلب و عروق – کلینیک قلب سلامت