بسیاری از افراد حتی از کوچکترین عمل های جراحی هم می ترسند. گرچه، از نظر برخی متخصصان، جراحی ترمیم دایسکشن آئورت خطرناک ترین عمل قلب است که ممکن است منجر به عوارض جدی و حتی مرگ شود. در این مقاله، در مورد این جراحی و دیگر عمل های پرخطر قلب صحبت می کنیم. با این که تکنولوژی پزشکی، به سرعت در حال پیشرفت است و آمار مرگ و میر ناشی از این رویکردهای درمانی کاهش یافته است، این جراحی های قلب هنوز هم بسیار حساس و خطرناک هستند.
انواع عمل های قلب
قبل از اینکه به شرح خطرناک ترین عمل قلب بپردازیم، در ابتدا انواع عمل های قلب را نام می بریم:
جراحی ترمیم آئورت
جراحی ترمیم یا تعویض آنوریسم آئورت یا دایسکشن (پارگی) آئورت
جراحی دریچه آئورت
جراحی ترمیم یا تعویض دریچه آئورتی که به درستی کار نمی کند.
جراحی آریتمی
یک عمل جراحی برای اصلاح ضربان های قلب نامنظم مانند فیبریلاسیون شریانی یا تاکی کاردی بطنی می باشد.
جراحی بیماری قلبی مادرزادی
جراحی ترمیمی برای ترمیم یا درمان نقص قلبی مادرزادی.
جراحی بای پس عروق کرونر (CABG)
نوعی روش جراحی است که در آن بخش مسدود شده شریان کرونری، با یک رگ خونی از بخش دیگر بدن پیوند زده می شود.
عمل پیوند قلب
نوعی جراحی برای ترمیم نارسایی قلبی پیشرفته می باشد و زمانی اتفاق می افتد که قلب قادر به پمپاژ خون غنی از اکسیژن کافی برای تأمین نیازهای اعضای بدن نیست.
عمل دستگاه کمک بطن چپ (LVAD)
یک دستگاه مکانیکی است که به عملکرد پمپاژ خون کمک می کند.
بازسازی بطن چپ/ عمل جراحی ترمیم بطن
تکنیکی است که پس از حمله ی قلبی، شکل طبیعی تری به قلب می دهد.
میکتومی، میوتومی
نوعی روش جراحی است که در آن بخش بزرگ شده ی دیواره قلب، برداشته می شود.
عمل بازسازی عروق ترانسمیوکاردیال (TMR)
رویکردی است که برای تسکین آنژین شدید یا درد قفسه سینه در بیمارانی استفاده می شود که گزینه ی مناسبی برای جراحی بای پس یا آنژیوپلاستی نیستند.
ترمیم دایسکشن آئورت توراسیک، خطرناک ترین عمل قلب
به گفته برخی متخصصین قلب، ترمیم دایسکشن آئورت خطرناک ترین عمل قلب می باشد. دایسکشن آئورت یا پارگی در داخلی ترین لایه ی قلب، می تواند موجب عوارض پرخطر مانند نارسایی قلب، سکته یا حتی پارگی آئورت شود وترمیم آن برای بقای بیمار بسیار ضروری است. این شرایط، باید فوراً درمان شود.
اغلب اوقات، جراحان ناحیه پاره شده آئورت را خارج می کنند و با یک رگ دیگر پیوند می زنند. این روش، مانند جراحی های قلب باز دیگر، به دلیل ماهیت حساس آن، سخت و خطرناک است. دایسکشن آئورت (پارگی یا جداشدن شریان اصلی بدن)، شرایط خطرناکی است که مستلزم انجام عمل ترمیم دایسکشن آئورت توراسیک است. این عمل جراحی، اغلب اوقات احتمال سکته را افزایش می دهد.
دیگر عمل های خطرناک قلب
عمل قلب باز
جراحی قلب باز، رویکردی است که در آن قفسه سینه برای اصلاح مشکلات قلب باید باز شود. همچنین جراح، بسته به نوع جراحی، ممکن است نیاز به باز کردن قلب داشته باشد. مطابق با گزارش انجمن ملی قلب، ریه و خون (NHLBI)، بیماری قلبی کرونری شدید، زمانی اتفاق می افتد که پلاک ها درون شریان ها جمع شده و مشکل گرفتگی عروق قلب به وجود بیاید.
خطرات احتمالی عمل قلب باز عبارتند از:
- عفونت زخم قفسه سینه (در بیماران بسیار چاق یا مبتلا به دیابت شایع تر است.)
- حمله قلبی یا سکته مغزی
- ضربان قلب نامنظم
- نارسایی کلیوی یا ریوی
- درد قفسه سینه و تب پایین
- از دست دادن حافظه
- لخته خونی
- از دست دادن خون
- مشکل در تنفس
- پنومونی یا ذات الریه
بازسازی عروق کرونری
این عمل که به پیوند بای پس عروق کرونری (CABG) نیز معروف است، برای کمک به بهبود خون رسانی به قلب، یک مسیر جدید در اطراف یک یا چند شریان مسدود شده باز می کند. با استفاده از شریان ها یا رگ های پیوند زده شده از دیگر بخش های بدن بیمار، اتصالات جدیدی ساخته می شود. برای بیمارانی که عملکرد بطنی آنها به سرعت دچار مشکل می شود، این جراحی، ممکن است به دلیل ریسک بالا گزینه ی مناسبی نباشد.
عمل جراحی ترمیم بطن
این عمل جراحی برای درمان نارسایی قلب در اثر حمله ی قلبی انجام می شود تا با ترمیم قلب، عملکرد آن را بهبود بخشند. این عمل مانند هر جراحی مرتبط با قلب دیگر، خطراتی را به همراه دارد، زیرا بیمار به دستگاه قلبی-ریوی متصل می شود و ترمیم های زیادی در قسمت حساس بدن انجام می شود. پیشرفت های زیادی در این تکنیک صورت گرفته است و میزان بستری مجدد برای این عمل تنها ۸.۸% است.
پیوند قلب
پیوند قلب یک عمل جراحی است که در آن قلب معیوب و بیمار با یک قلب اهدایی سالمتر جایگزین می شود. پیوند قلب، معمولاً برای افرادی انجام می شود که مشکل آنها با داروها یا جراحی های دیگر بهبود پیدا نکرده است. عمل پیوند قلب، علاوه بر خطرات جراحی قلب باز، که شامل خونریزی، عفونت و تشکیل لخته ی خونی می شوند، خطرات احتمالی دیگری نیز در پی دارد که عبارت است از:
پس زدن قلب اهدایی: یکی از مهمترین خطرات پس از پیوند قلب این است که بدن شما، قلب اهدایی را پس بزند. سیستم ایمنی بدن شما ممکن است فکر کند قلب اهدایی یک شیء خارجی است و سعی در پس زدن آن داشته باشد که ممکن است به قلب آسیب برسد. هر دریافت کننده پیوند قلب، برای جلوگیری از پس زدن قلب، باید داروهای سرکوب کننده ی ایمنی مصرف کند. گاهی اوقات، تغییر در داروهای مصرفی می تواند پس زدن قلب را در صورت وقوع کاهش دهد.
دکتر حسین دباغیان متخصص قلب و عروق – کلینیک قلب سلامت