گزارشاتی وجود دارد که برخی از افراد به میوکاردیت بعد از کرونا اتفاق مبتلا شده اند. در ابتدا متخصصان تصور می کردند که درصد ابتلا به میوکاردیت کرونایی بالا است، اما در گزارش های بعدی مشخص شد که میزان دقیق بروز میوکاردیت در کرونا بسیار پایین تر از حدی است که در ابتدا تصور می شد. در یک مطالعه جدید بر روی بیش از ۱۹ هزار ورزشکاری که تست کرونا دادند، جواب ۳۰۸۱ نفر مثبت شد که از این تعداد فقط ۰.۷% دچار عارضه قلبی شدند.
نگرانی دیگر در مورد میوکاردیت، بعد از تزریق واکسن کرونا، مخصوصا در کودکان و نوجوانان است. گزراش هایی مبنی بر عوارض قلبی در کودکان بعد از واکسیناسیون وجود دارد که باعث نگرانی والدین شده است. آیا واکسن کرونا برای کودکان می تواند خطرناک باشد؟ در این مقاله به این سوال و سوالات مربوط به میوکاردیت بعد از کرونا پاسخ می دهیم.
علت ابتلا به میوکاردیت و پریکاردیت چیست؟
میوکاردیت، التهاب عضله قلب است و پریکاردیت، التهاب بافتی است که کیسه ای را در اطراف قلب تشکیل می دهد. دلایل متنوعی برای این نوع التهاب وجود دارد. عفونت، به خصوص از نوع ویروسی، یک علت رایج برای این التهاب است.
همچنین، بیماری های خود ایمنی مانند روماتیسم مفصلی، برخی از داروها، فلزات سنگین و رادیوتراپی هم می توانند در ایجاد آن نقش داشته باشند. یکی از عوامل نادر میوکاردیت و پری کاردیت واکسن ها هستند. علایم این بیماری ها عبارتند از درد قفسه سینه، تنگی نفس یا ضربان نامنظم قلب (تپش قلب، گاها همراه با لرزش بدن).
بروز میورکاردیت در کرونا و بعد از آن
سلول های میوکارد، هدفی بالقوه برای ویروس کرونا هستند و میوکاردیت در موارد کمی در چین گزارش شده است که ۷% مرگ و میرها مربوط به آسیب عضله قلب و نارسایی گردش خون، بدون تشخیص واضح و قطعی میوکاردیت بوده است.
گزارشات دیگر، میوکاردیت برق آسا را گزارش کرده اند که در یافته های کالبد شناسی، میزان بالای ویروس و ارتشاح سلول های التهابی تک هسته ای در بافت عضله قلب یافت شده است، اما شواهدی از عفونت مستقیم بافت عضله قلب با ویروس کرونا وجود ندارد.
نمی توان میوکاردیت را فقط بر اساس افزایش تروپونین تشخیص داد و اغلب، شواهد دیگر نیز برای نتیجه گیری اندک هستند. به صورت بالینی، بسیاری از موارد را می توان به عنوان مشکوک نام گذاری کرد. افزایش تروپونین در زمینه بیماری کرونا را به چند شکل می توان توجیه کرد:
- ۱- آسیب غیر ایسکمیک میوکارد (با شیوع بیش تر) که نسبت به میوکاردیت لنفوسیتی ویروسی معمولی که با مکانیسم های مختلفی (مثلا هیپوکسی حاد، عفونت خونی، التهاب عمومی بدن، ترومبوآمبولی ریوی، طوفان سیتوکاین، کاردیومیوپاتی ناشی از فشار) مرتبط است.
- ۲- آسیب ایسکمیک میوکارد که این نوع هم با مکانیسم های احتمالی زیادی (مانند جدا شدن پلاک، اسپاسم عروق کرونری، ترومبوزهای کوچک یا آسیب های مستقیم اندوتلیال یا عروقی) مرتبط است. در هر دو نوع گفته شده، افزایش تروپونین می تواند با نارسایی کلیوی همزمان، بدتر شود.
میوکاردیت در میان بیمارانی که به خاطر کرونا بستری شده اند، شایع است. علاوه بر آن، افزایش سطح تروپونین در بیمارانی که به دلیل کرونا بستری شده اند، خطر مرگ و میر بالاتری دارد.
علائم میوکاردیت کرونا
پریکاردیت و میوکاردیت در کرونا هر دو علائم زیر را دارند:
- درد قفسه سینه
- تنگی نفس
- احساس تپش قلب
اگر شما یا فرزندتان هر یک از علائم میوکاردیت یا پریکاردیت را دارید، به ویژه اگر ظرف یک هفته پس از واکسیناسیون کووید-۱۹ باشد، به دنبال مراقبت های پزشکی باشید.
احتمال میوکاردیت بعد از واکسن کرونا چقدر است؟
در حال حاضر، ۱۰۰۰ مورد میوکاردیت و پریکاردیت، پس از واکسیناسیون کرونا با واکسن های فایزر و مدرنا گزارش شده است. این موارد در میان مردان بزرگسال و جوانان شایع تر بوده، اغلب پس از تزریق دوز دوم اتفاق افتاده و معمولا چند روز پس از دریافت واکسن ایجاد می شود.
اغلب موارد ابتلا به میوکاردیت بعد از واکسیناسیون کرونا خفیف بوده اند. متخصصان هنوز در حال جمع آوری اطلاعات هستند، اما در زمان نوشتن این مقاله، ۷۹% از نوجوانان و جوانانی که به این عارضه دچار شده اند، بهبود یافته اند.
گرچه دانستن این مطلب که تزریق واکسن کرونا می تواند باعث عوارض قلبی شود، نگران کننده است، اما پیش از تصمیم به عدم دریافت واکسن، خوب است که تمام جنبه های آن را در نظر بگیریم. تا کنون میلیون ها دوز از واکسن کرونا تزریق شده است و فقط ۱۰۰۰ مورد التهاب قلبی مشاهده شده است.
این اعداد نشان می دهند که احتمال خطر بسیار پایین است. گرچه به طور کلی درست است که کودکان و افراد جوان، نسبت به افراد مسن تر، کم تر مبتلا به کرونا شده اند، هیچ تضمینی وجود ندارد که اگر آن ها به کرونا مبتلا شوند بیماری اشان جدی نباشد.
متخصصان بسیار نگران سویه های جدید ویروس کرونا هستند که به نظر می رسد سریع تر منتشر شده و سبب ایجاد بیماری شدیدتری می شوند. به نظر می رسد که واکسن های موجود، علیه این سویه ها مقاومت ایجاد می کنند و شمار زیادی از بستری ها و مرگ های کنونی، مربوط به افرادی است که واکسینه نشده اند.
علت تپش قلب بعد از واکسن کرونا چیست؟
در رابطه با علائمی مانند تپش قلب بعد از واکسن کرونا تحقیقاتی انجام شده است. داده های مربوط به یک سری از این تحقیقات، از اسمارت واچ بیش از ۴۰۰۰ آمریکایی که فعالیت های فیزیولوژیکی را گزارش می کند، به دست آمده است. دانشمندان از این تحقیقات دریافتند که برخی از افراد در واکنش به واکسن کرونا تپش قلب را تجربه می کنند. تحقیقات بعدی نشان داد که این واکنش ها بعد از تزریق واکسن کرونا بیشتر اتفاق می افتد.
هنوز علت تپش قلب بعد از واکسن کرونا دقیق مشخص نیست، اما یکی از علل آن می تواند بروز میوکاردیت که در مورد آن صحبت کردیم باشد. این تپش قلب معمولا تا ۴ روز بعد از دریافت واکسن ادامه پیدا می کند. اگر بعد از تزریق واکسن کرونا دچار تپش قلب شدید، به پزشک مراجعه کنید تا در صورت لزوم، تحت درمان قرار بگیرید.
آیا تزریق واکسن کرونا برای افراد ۱۲ تا ۱۸ سال توصیه می شود؟
بله. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها، به طور مکرر توصیه می کند که به منظور کاهش خطر بیماری کرونا و عوارض شدید احتمالی وابسته به آن مانند میوکاردیت طولانی مدت، بستری شدن و حتی مرگ، همه افراد ۱۲ ساله و بزرگ تر باید واکسینه شوند. اگر شما یا فرزندتان اولین دوز واکسن را دریافت کرده اید، خیلی مهم است که دوز دوم واکسن را هم دریافت کنید، مگر آنکه پزشک بگوید که شما نباید دوز دوم را دریافت کنید.
مزایای شناخته شده و بالقوه واکسیناسیون کرونا، بسیار بیش تر از خطرات شناخته شده و بالقوه مانند خطر احتمالی میوکاردیت پریکاردیت است. همچنین اغلب بیماران مبتلا به میوکاردیت و پریکاردیت که به خوبی به درمان پاسخ داده اند و به خوبی استراحت کرده اند، به سرعت بهبود یافته اند. چنانچه درباره میوکاردیت بعد از واکسیناسیون کرونا دارید، با پزشک یا مرکز درمانی خود صحبت کنید.
چه علائمی از پریکاردیت و میوکاردیت بعد از واکسن کرونا به پیگیری نیاز دارد؟
اگر خود یا فرزندتان تا یک هفته بعد از تزریق واکسن کرونا علائم زیر را تجربه کردید، به سرعت به پزشک مراجعه کنید. مهم است که فوری عمل کنید، زیرا درصد بالایی از افراد که بعد از واکسن دچار میوکاردیت یا پریکاردیت می شوند، با اقدام سریع، درمان می شوند.
- درد قفسه سینه
- تنگی نفس
- احساس بالا رفتن ضربان قلب، لرزش یا تپش قلب
درمان میوکاردیت کرونا
بهترین روش درمانی برای میوکاردیت ناشی از کرونا هنوز مشخص نشده است. تا کنون مواردی که در حین بیماری کرونا یا پس از آن و یا بعد از واکسن کرونا دچار میوکاردیت شده اند، به درمان دارویی پاسخ خوبی داده اند. داروهای ضد التهاب مانند ابیوپروفن یا Colchicine و داروهای بتابلاکر همراه با استراحت می توانند به درمان این بیماری کمک کنند.
دکتر حسین دباغیان متخصص قلب و عروق – کلینیک قلب سلامت
