آزمایش Triglycerides (تری گلیسیرید) برای اندازه گیری میزان تری گلیسیرید (نوعی چربی) موجود در خون مورد استفاده قرار می گیرد. اگر کالری جذب شده بیش از مقدار مورد نیاز بدن باشد، این مقدار اضافی به تری گلیسیرید تبدیل و برای استفاده بعدی، در سلول های چربی ذخیره می شود. وقتی بدن به انرژی نیاز داشته باشد، تری گلیسیرید به جریان خون آزاد شده و سوخت عضلات را تأمین می نماید.
در صورت مصرف زیاد کالری، به ویژه کالری موجود در کربوهیدرات و چربی، ممکن است سطح تری گلیسیرید در خون بالا برود. افزایش تری گلیسیرید ممکن است خطر ابتلا به حمله قلبی یا سکته مغزی را افزایش دهد. نام های دیگر آزمایش تری گلیسیرید،TG ، TRIG، پنل لیپیدی و پنل لیپوپروتئین ناشتا می باشد.
تری گلیسیرید در آزمایش خون چیست؟
تری گلیسیرید، نوعی چربی (لیپید) است که در خون یافت می گردد. هنگام غذا خوردن، کالری هایی که بلافاصله مورد استفاده قرار نمی گیرند، در بدن به تری گلیسرید تبدیل می شوند. این ماده، در سلول های چربی ذخیره شده و سپس برای تامین انرژی بین وعده های غذایی، به کمک هورمون ها آزاد می گردد.
اگر کالری دریافتی بدن، به طور مرتب، بیشتر از میزان مورد نیاز باشد (به ویژه کالری دریافتی از غذاهای پر کربوهیدرات)، امکان دارد سطح تری گلیسرید در بدن بالا برود (هایپرتری گلیسیریدمی).
آزمایش Triglycerides برای چه کاری استفاده می شود؟
آزمایش Triglycerides معمولاً بخشی از پروفایل لیپیدی (چربی) است. پروفایل لیپیدی، آزمایشی برای اندازه گیری سطح چربی های خون، از جمله تری گلیسیرید و کلسترول، ماده مومی و چرب موجود در سلول های بدن، می باشد. سطوح بالای کلسترول LDL (بد) و تری گلیسیرید، احتمال ابتلا به حمله قلبی یا سکته را در فرد افزایش می دهد.
پزشک احتمالا پروفایل لیپیدی را، به عنوان بخشی از یک آزمایش معمول، یا برای تشخیص یا بررسی وضعیت بیماری های قلبی تجویز می کند.
محدوده طبیعی تری گلیسرید در آزمایش خون چند است؟
یک آزمایش خون ساده، می تواند نشان دهد که آیا تری گلیسیرید در محدوده سالم قرار دارد یا خیر. محدوده نرمال triglycerides در جواب آزمایش خون کمتر از ۱۵۰ میلی گرم بر دسی لیتر (mg/dL)، یا کمتر از ۱.۷ میلی مول بر لیتر (mmol/L) است.
پزشک معمولاً میزان تری گلیسیرید خون را به عنوان بخشی از آزمایش کلسترول، که گاهی اوقات پنل چربی یا پروفایل لیپیدی نیز نامیده می شود، بررسی می کند. برای اندازه گیری دقیق تری گلیسیرید، باید قبل از آزمایش، ناشتا باشید.
تفاوت بین تری گلیسیرید و کلسترول
تری گلیسیرید و کلسترول، انواع مختلفی از لیپیدها هستند که در خون وجود دارند:
- تری گلیسیرید، کالری استفاده نشده را ذخیره کرده و انرژی بدن را تأمین می نماید.
- از کلسترول برای ساخت سلول ها و برخی هورمون ها استفاده می گردد.
چرا به آزمایش تری گلیسیرید نیاز دارم؟
بزرگسالان سالم، باید هر چهار تا شش سال، یک بار پروفایل لیپیدی خود را بررسی نمایند که شامل آزمایش تری گلیسیرید نیز هست. در صورت وجود ریسک فاکتورهای دیگری برای ابتلا به بیماری های قلبی، ممکن است نیاز به تکرار آزمایش در فواصل کمتر داشته باشید. این ریسک فاکتورها شامل موارد زیر است:
- سابقه خانوادگی بیماری قلبی
- سیگار کشیدن
- اضافه وزن
- عادات غذایی ناسالم
- ورزش نکردن
- دیابت
- فشار خون بالا
- سن. مردان ۴۵ سال به بالا و زنان ۵۰ سال به بالا، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری های قلبی هستند.
آزمایش Triglycerides چطور انجام می شود؟
آزمایش Triglycerides، نوعی آزمایش خون است. در طول این پروسه، یک متخصص مراقبت های بهداشتی با استفاده از سوزنی کوچک، از رگ بازوی شما نمونه خون می گیرد. بعد از قرار دادن سوزن، مقدار کمی خون در یک لوله آزمایش یا ویال جمع می شود. هنگام وارد یا خارج نمودن سوزن، ممکن است کمی احساس سوزش کنید. این کار معمولاً کمتر از پنج دقیقه طول می کشد.
آیا آزمایش تری گلیسیرید نیاز به آمادگی خاصی دارد؟
ممکن است لازم باشد ۹ تا ۱۲ ساعت قبل از خون گیری، ناشتا باشید (چیزی نخورید و نیاشامید). در صورتی که به ناشتا بودن یا هرگونه آمادگی خاص برای انجام آزمایش نیاز داشته باشید، متخصص مراقبت های بهداشتی به شما در این مورد اطلاع خواهد داد.
آیا آزمایش Triglycerides خطری دارد؟
آزمایش خون، بسیار کم خطر است. ممکن است در نقطه ورود سوزن، درد یا کبودی جزئی به وجود آید، اما بیشتر علائم به سرعت برطرف می شوند.
نحوه تفسیر آزمایش تری گلیسیرید خون
تری گلیسیریدها، معمولاً به میلی گرم تری گلیسیرید (mg) در هر دسی لیتر خون (dL) اندازه گیری می شوند. برای بزرگسالان، نتایج معمولاً به صورت زیر دسته بندی می گردد:
- محدوده طبیعی/ مطلوب تری گلیسیرید: کمتر از ۱۵۰ mg/dL
- محدوده نسبتا بالای تری گلیسیرید (محدوده مرزی بالا): ۱۵۰ تا ۱۹۹ mg/dL
- محدوده بالا تری گلیسیرید: ۲۰۰ تا ۴۹۹ mg/dL
- محدوده بسیار بالا تری گلیسیرید: ۵۰۰ mg/dL به بالا
بالاتر بودن سطح تری گلیسیرید از مقدار طبیعی، ممکن است شما را در معرض ابتلا به بیماری قلبی قرار دهد. برای کاهش سطح این ماده و خطر ابتلا به بیماری های مرتبط، پزشک ممکن است تغییر سبک زندگی و یا تجویز برخی داروها را توصیه نماید.
اگر نتایج آزمایشتان در محدوده مرزی بالا بود، امکان دارد پزشک این موارد را به شما توصیه کند:
- کاهش وزن
- داشتن رژیم غذایی سالم
- ورزش کردن
- کاهش مصرف الکل
- مصرف داروهای کاهنده کلسترول
اگر نتایج آزمایش شما در محدوده زیاد یا بسیار زیاد بود، پزشک ممکن است همان تغییراتی را که در بالا بیان شد، و همچنین موارد زیر را توصیه نماید:
- داشتن رژیم غذایی بسیار کم چرب
- کاهش وزن قابل توجه
- مصرف دارو یا داروهایی که برای کاهش تری گلیسیرید طراحی شده اند
قبل از ایجاد هرگونه تغییر اساسی در رژیم غذایی یا ورزش خود، حتما با پزشک صحبت کنید.
دکتر حسین دباغیان متخصص قلب و عروق – کلینیک قلب سلامت