فنر قلب که به آن استنت هم می گویند، یک لوله کوچک است که پزشک می تواند با قرار دادن آن درون یک مجرای مسدود شده، آن را باز نماید. فنر زدن قلب باعث می شود جریان خون یا مایعات دیگر بسته به جایی که قرار دارد، بازیابی شود. فنر گذاری قلب یک اصطلاح عامیه است و استنت گذاری بیشتر در جامعه پزشکی استفاده می شود.
فنر ها از فلز، پلاستیک یا نوعی مواد مخصوص ساخته می شوند. گرافت های استنت، استنت های بزرگتری هستند که برای عروق بزرگتر استفاده می شوند. همچنین می توان فنرها را با دارو پوشاند تا از بسته شدن شریان مسدود شده جلوگیری کند.
اگر پزشک تشخیص داده است که شما یا یکی از عزیزانتان کاندیدای مناسبی برای فنر گذاشتن در قلب هستید، بهتر است این مطلب را تا انتها بخوانید تا از روش، عوارض و تمام مسائل پیرامون این عمل آگاه شوید.
استنت قلب چیست؟
فنر قلب یا استنت قلبی یک لوله بسیار باریک است که از آن برای درمان گرفتگی عروق قلب استفاده می شود. این لوله با باز نگه داشتن رگ ها، کمک می کند که قلب خون را به تمام نقاط بدن برساند.
بیشتر استنت ها از سیم فلزی تشکیل شده اند. برخی دیگر از پارچه ساخته شده اند که به آنها استنت گرافت گفته می شود و برای رگ های بزرگتر استفاده می شود.
نوع دیگری از استنت قلب وجود دارد که از موادی ساخته شده که جذب بدن می شود. این استنت ها، پوششی از دارو دارند که به آرامی در بدن آزاد شده و مانع گرفتگی مجدد رگ می شوند.
اصطلاح فنر زدن قلب چیست؟
عروق کرونر، خون غنی از اکسیژن را به عضلات قلب می رساند. با گذشت زمان، در عروق کرونر، ممکن است پلاک هایی جمع شده و جریان خون را مختل کند. این امر به عنوان بیماری کرونری قلب (CHD) شناخته می شود. که به عضله قلب آسیب رسانده و فرد را در معرض خطر حمله قلبی قرار می دهد.
از روش فنر گذاری قلب برای درمان عروق کرونر تنگ یا مسدود شده استفاده می شود. همچنین می توان از آن برای بهبود جریان خون بلافاصله پس از حمله قلبی استفاده نمود. فنر قلب سیم پیچ های منبسط شونده ای هستند که از مش فلزی ساخته شده اند.
پزشک می تواند طی آنژیوپلاستی عروق کرونر، یک روش غیر جراحی و کم تهاجم، آن را وارد بدن نماید. این دستگاه برای حمایت از دیواره های شریان، باز نگه داشتن آن و بهبود جریان خون در قلب طراحی شده است.
تفاوت بالن و فنر قلب
بالن وسیله ای است که به کمک آن رگ قلب را باز می کنند. در عمل آنژیوپلاستی، زمانی که پزشک کاتتر را وارد رگ کرده و به قسمت گرفتگی رگ می رسد، بالن موجود در نوک کاتتر باد می شود و پلاک هایی که باعث گرفتگی رگ شده اند را به دیواره رگ فشرده می کند. به این صورت رگ قلب باز می شود. بعد از انجام این کار، باد بالن خالی شده و از داخل رگ بیرون کشیده می شود.
فنر یا استنت، وسیله ای فلزی است که برای جلوگیری از گرفتگی مجدد رگ، در آن باقی می ماند. اگر پزشک تشخیص دهد که بیمار نیاز به استنت قلبی دارد، از بالنی استفاده می کند که روی آن استنت تعبیه شده است. وقتی که بالن در رگ باز می شود، استنت در قسمت گرفتگی رگ قرار می گیرد. سپس بالن بیرون کشیده شده و استنت در جای خود باقی می ماند.
در چه مواقعی فنر گذاشتن در قلب لازم می شود؟
فنر گذاشتن در قلب معمولاً در مواقعی که پلاک باعث گرفتگی عروق قلب شد، مورد نیاز است. پلاک از کلسترول و سایر موادی که به دیواره عروق متصل می شوند، ساخته شده است.
همچنین، ممکن است در طی انجام یک جراحی اورژانسی، به استنت قلب نیاز داشته باشید. معمولا در صورت انسداد شریان قلب، به نام شریان کرونر، به جراحی اورژانسی نیاز است.
پزشک، ابتدا با قرار دادن کاتتری در شریان کرونر ِمسدود شده، آنژیوپلاستی با بالون را انجام می دهد تا انسداد را ازبین ببرد. سپس، با قرار دادن یک فنر قلب در رگ، رگ را باز نگه می دارد. استنت ها همچنین می توانند برای جلوگیری از پارگی آنوریسم در مغز، آئورت یا سایر رگ های خونی مورد استفاده قرار گیرند. علاوه بر رگهای خونی، استنت ها می توانند مسیرهای زیر را نیز باز کنند:
- مجاری صفراوی، لوله هایی هستند که صفرا را به اندام های گوارشی رسانده و سپس خارج می کنند.
- برونش ها که مجاری تنفسی کوچک در ریه ها هستند.
- حالب ها، لوله هایی هستند که ادرار را از کلیه ها به مثانه منتقل می کنند.
این لوله ها، درست مثل عروق خونی، می توانند مسدود شوند یا آسیب ببینند.
فنر زدن قلب چگونه است؟
روش های مختلفی برای فنر گذاری قلب وجود دارد. پزشک معمولاً استنت را با استفاده از روشی کم تهاجم، با ایجاد یک برش کوچک و استفاده از کتتر، وارد رگ خونی می کند تا به ناحیه مورد نظر برسد. این برش معمولاً در کشاله ران یا بازو انجام می شود. در انتهای یکی از این ابزارها، دوربینی وجود دارد که به پزشک در هدایت استنت کمک می کند.
طی این روش، پزشک همچنین ممکن است از آنژیوگرافی برای کمک به هدایت فنر قلب از طریق رگ استفاده کند. با استفاده از ابزارهای لازم، پزشک رگ شکسته یا مسدود شده را پیدا کرده و استنت را نصب می کند. سپس ابزار را از بدن خارج کرده و برش را می بندد.
آماده شدن برای عمل فنر زدن قلب
آماده شدن برای عمل فنر زدن قلب به نوع استنت مورد استفاده بستگی دارد. معمولاً با انجام این مراحل برای فنر گذاری در رگ قلب آماده می شوید:
- هر گونه دارو، گیاه یا مکمل مصرفی خود را به پزشک اطلاع دهید.
- از داروهایی که سبب دشواری در انعقاد خون می شوند، مانند آسپرین، کلوپیدوگرل، ایبوپروفن و ناپروکسن، استفاده نکنید.
- به توصیه پزشک درمورد قطع سایر داروها عمل نمایید.
- اگر سیگار می کشید، آن را ترک کنید.
- در صورت ابتلا به هرگونه بیماری، از جمله سرماخوردگی یا آنفولانزا، به پزشک اطلاع دهید.
- از مصرف آب یا سایر مایعات، در شب قبل از جراحی پرهیز نمایید.
- هر دارویی را که پزشک برای شما تجویز کرده است، استفاده کنید.
- به موقع برای انجام جراحی در بیمارستان حاضر شوید.
- به سایر دستورالعمل های پزشک توجه کنید.
داروی بی حسی، در محل برش تجویز خواهد شد. همچنین برای کمک به داشتن آرامش در طول جراحی، برای شما داروی داخل وریدی (IV) تجویز خواهد شد.
عوارض فنر گذاشتن در قلب
هر جراحی خطراتی را به همراه دارد. برای قرار دادن استنت قلبی، دسترسی به شریان های قلب یا مغز نیاز است. این امر منجر به افزایش خطر عوارض جانبی می شود. خطرات مرتبط با فنرگذاری قلب عبارتند از:
- واکنش آلرژیک به داروها یا رنگ هایی که در این روش استفاده می شود
- مشکلات تنفسی ناشی از بیهوشی یا استفاده از استنت در نایژه ها
- خون ریزی
- انسداد شریان
- لخته شدن خون
- حمله قلبی
- عفونت رگ
- سنگ کلیه، به دلیل استفاده از استنت در حالب
- تنگی مجدد شریان
- عوارض جانبی نادر شامل سکته مغزی و تشنج است.
عوارض کمی در مورد فنر زدن قلب گزارش شده است، اما هنوز هم احتمال کمی وجود دارد که بدن فنر قلب را پس بزند. فنر ها دارای اجزای فلزی هستند و برخی از افراد، به فلزات حساسیت دارند. تولیدکنندگان فنر توصیه می کنند که اگر کسی به فلز حساسیت دارد، نباید استنت قلبی بگذارد. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک خود صحبت نمایید.
اگر مشکل خونریزی دارید، باید توسط پزشک معاینه شوید. به طور کلی، باید این مسائل را با پزشک خود در میان بگذارید. او می توانند جدیدترین اطلاعات مربوط به نگرانی های شخصی شما را ارائه دهد. بیشتر اوقات، خطر انجام ندادن فنر گذاری قلب، بیشتر از خطرات مرتبط با دریافت آن است. انسداد رگ ها می تواند عواقب جدی و مهلکی ایجاد کند.
بعد از فنر زدن قلب چه اتفاقی می افتد؟
ممکن است در هنگام قرار دادن فنر قلب در محل برش، کمی احساس درد داشته باشید. مسکن های ضعیف می توانند این مشکل را برطرف کنند. احتمالاً پزشک، داروی ضد انعقادی را برای جلوگیری از لخته شدن خون تجویز می کند. پزشک معمولاً از شما می خواهد که یک شب در بیمارستان بمانید.
این امر به اطمینان از نداشتن هیچ عارضه ای کمک می کند. اگر به استنت، به خاطر یک مشکل کرونری مانند حمله قلبی یا سکته مغزی نیاز داشته باشید، ممکن است حتی بیشتر در بیمارستان بمانید. هنگام بازگشت به خانه، مایعات زیادی بنوشید و فعالیت بدنی خود را برای مدتی محدود کنید. حتما تمام توصیه های پزشک را رعایت نمایید.
عمر و دوام استنت قلب چقدر است؟
طول عمر استنت قلب بستگی به جنس آن دارد. نوع فلزی استنت ها ماندگاری همیشگی دارند و از بین نمی روند. استنتی که پوشیده از دارو است و در بدن جذب می شود، تقریبا ۳ سال در رگ دوام می آورد.
بحث مهمتر از دوام استنت، ممانعت از گرفتگی مجدد رگ است. برای اینکه دوباره رگ قلبتان دچار گرفتگی نشود، باید نکاتی را رعایت کنید. بعضی از مواردی که به شما در جلوگیری از برگشت گرفتگی عروق کمک می کنند، عبارتند از:
- ترک سیگار
- رژیم غذایی سالم و مناسب برای قلب
- نرمش و ورزش به میزان لازم
- کنترل سطح کلسترول
- کنترل فشار خون
دکتر حسین دباغیان متخصص قلب و عروق – کلینیک قلب سلامت
زهرا
دوشنبه ۴ بهمن ۰( 2 سال پیش)
تعداد بازدید:
مشاهده پرسش
